Żywiec to kulturowa stolica Żywiecczyzny i miasto rozłożone między Beskidem Śląskim, Żywieckim, Małym i Makowskim, ale i na terenie Kotliny Żywieckiej w widłach rzeki Soły i Koszarawy. Miasto kojarzone z piwem faktycznie przez wieku było bardzo ważnym ośrodkiem piwowarstwa. Dzisiaj, Żywiecczyzna to znane w całej Polsce browary kraftowe i prężnie działające browary rzemieślnicze i restauracyjne. Wykorzystamy to skojarzenie, aby na fali popularności piwnych tematów w Żywcu pokazać, że to miasto ma do zaoferowania znacznie więcej niż tylko złoty trunek.
Zabłocie, Pawlusie – warto się tutaj „powłóczyć”
Arcyksiążęcy Browar w Żywcu oraz znajdujące się w jego zabytkowych podziemiach Muzeum Browaru to zdecydowanie jedna z najbardziej rozpoznawalnych atrakcji turystycznych Żywiecczyzny. Potwierdza to przynależność Muzeum Browaru Żywiec do Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego oraz Europejskiego Szlaku Dziedzictwa Przemysłowego ERIH. Mało kto już jednak zwraca uwagę, że browar znajduje się u podnóży góry Grojec (612 m n.p.m.), na skraju żywieckiego Zabłocia na tzw. Pawlusiu (dawne pola rodziny Pawlus). Warto się wybrać na spacer ulicami Zabłocia, m.in. Browarną i Dworcową.
Szczegółowe informacje na temat Muzeum Arcyksiążęcego Browaru w Żywcu znajdują się pod tym linkiem https://beskidy.travel/culturalheritage/1682/muzeum-browaru-zywiec .
Do 1950 roku Zabłocie było samodzielną wsią, które początki sięgają XV wieku. Bardzo długo była to „wieś wygnanych”, ponieważ w Żywcu mogli mieszkać jedynie rodowici żywczanie (tzw. putosze). Zabłocie było również miejscem dla innowierców, ponieważ od 1629 roku nakazem królowej Konstancji Habsburg Żydzi nie mogli osiedlać się w Żywcu. Liczna społeczność żydowska zasiedliła zatem sąsiednie osady (np. Sporysz, Isep), ale przede wszystkim Zabłocie. Świadectwem tego jest z kolei cmentarz żydowski przy ul. Stolarskiej. Żydzi swoją obecnością spowodowali rozwój handlu i rzemiosła na terenie Zabłocia.
Historię kirkutu w Żywcu Zabłociu przybliża nasz informator https://beskidy.travel/culturalheritage/3633/kirkut-cmentarz-zydowski-na-zablociu-w-zywcu .
Rozwój przemysłu w Zabłociu w dużej mierze przypada na okres panowania żywieckich Habsburgów oraz zaboru austriackiego. Duże w tym zasługi miała budowa kolei, ponieważ w Zabłociu powstał okazały dworzec kolejowy. W ten sposób od 1878 roku Żywiec i Zabłocie miały połączenie kolejowe z Bielskiem, a 6 lat później w 1884 roku uruchomiono Galicyjską Kolej Transwersalną, która połączyła ów dworzec kolejowy m.in. z Nowym Sączem i Czadcą, gdzie dodatkowo linia była połączona z Koleją Koszycko-Bogumińska. Było to bardzo dobre dla żywieckiego browaru, ale i dla innych zakładów przemysłowych, chociażby papierni i futrzarni.
Wędrując przez Zabłocie wzdłuż rzeki Soły, u podnóży Grojca, natrafimy na okazały jaz, od którego odchodzi boczny kanał Młynówka. Jest to kolejny pretekst do zapomnienia się w zabłockich zakamarkach. Idąc wzdłuż kanału dostrzeżemy uroki osady z monumentalną sylwetką Skrzycznego w tle, ale i pojedyncze drewniane zabudowania – pozostałości małomiasteczkowego charakteru dawnej wsi Zabłocie.
Grojec – mała wielka góra na północnym skraju Beskidu Żywieckiego
Miłośnicy górskich wędrówek i spacerów na łonie natury mogą się wybrać żółtym szlakiem turystycznym, który łączy okolice browaru z parkiem, Nowym i Starym Zamkiem w Żywcu i całą żywiecką starówką. Szlak prowadzi obok ciekawego użytku ekologicznego „Stowek na Kosarach pod Hyśkowcem”, ale i wśród urokliwej drewnianej zabudowy z beskidzkimi krajobrazami w tle.
Góra Grojec jest tak ciekawa, że zasługuje na swój własny artykuł. Liczne praktyczne informacje i ciekawostki o Grojcu znajdziesz w naszym specjalnym tekście https://slaskie.travel/nature/3896/gora-grojec-w-zywcu .
Idąc żółtym szlakiem przez szczyt Grojca mijamy nierzucające się w oczy stanowisko archeologiczne, o którym wiele ciekawych informacji możemy się dowiedzieć zwiedzając dział archeologii w Muzeum Miejskim na Starym Zamku w Żywcu. Ponadto, Średni i Mały Grojec to fenomenalne punkty widokowe na otaczające Beskidy. Widać z nich zarówno Babią Górę i Pilsko (najwyższe góry Beskidu Żywieckiego), malownicze doliny Soły i Koszarawy, Beskid Śląski i Mały, urokliwą Kotlinę Żywiecką i okazałe Jezioro Żywieckie. Szlak sprowadza nas z powrotem w doliny do bardzo atrakcyjnym miejsc, jak Zabytkowy Kompleks Zamkowo-Pałacowo-Parkowy. Ścieżką rekreacyjną wzdłuż rzeki możemy również dotrzeć wprost nad brzegi Jeziora Żywieckiego.
Beskidzkie morze – Jezioro Żywieckie
Jezioro Żywieckie jest największym sztucznym zbiornikiem wodnym w górskiej części województwa śląskiego, przez co bywa nazywane Beskidzkim Morzem. Jezioro Żywieckie to sztuczny zbiornik na rzece Sole powstały w wyniku spiętrzenia wód zaporą w miejscowości Tresna.
Nie jest to jedyny zbiornik w okolicy, ponieważ w sąsiedztwie jest jeszcze Jezioro Międzybrodzkie i Jezioro Czanieckie. Te trzy sztuczne jeziora razem tworzą tzw. Kaskadę Rzeki Soły, która stanowi atrakcyjny obszar turystyczny na Żywiecczyźnie i w Beskidzie Małym. Odwiedzając dawny przełom rzeki Soły z trzema zaporami możemy łączyć aktywności typowo górskie (wędrówki szlakami, kolarstwo, narciarstwo) z aktywnościami typowo wodnymi (regaty, rejsy żaglówką lub statkiem turystycznym, plaże, kąpieliska i rowerki wodne).
Żywiec to świetna baza wypadowa w Beskidy
Bez względu czy poruszasz się komunikacją publiczną, czy masz do dyspozycji samochód – Żywiec możesz potraktować jako świetną bazę wypadową. Bez problemu na terenie miasta znajdziesz obiekty noclegowe – od kwater prywatnych, przez apartamenty i domki na wynajem, po pensjonaty i ośrodki wypoczynkowe. Rano smaczne śniadanko, w dzień piękne górskie trasy, a wieczorem spacer po starówce, pobyt w ogródku restauracyjnym lub romantyczna kolacja. Właśnie tak można korzystać z turystycznych dobrodziejstw Żywca!
Żywiec razy dwa – Stary i Nowy Zamek wraz z przylegającym parkiem
Miasto Żywiec to nie tylko siedziba władz powiatu żywieckiego, ale przede wszystkim piękna zabytkowa miejscowość stanowiąca stolicę historycznej i kulturowej Żywiecczyzny. Jej małopolskie korzenie oraz galicyjskie dziedzictwo bardzo dobrze odczujemy spacerując po cichym zakątku starówki, jakim jest Zabytkowy Kompleks Zamkowo-Pałacowo-Parkowy Habsburgów. W skład kompleksu wchodzi Stary Zamek, Pałac Habsburgów (tzw. Nowy Zamek) oraz park zamkowy.
Zamek jest najstarszym obiektem na terenie miasta. Znajduje się w nim Muzeum Miejskie w Żywcu, które prezentuje zarówno piękne zamkowe wnętrza, jak i historię regionu od archeologii po XX wiek. Zwiedzając muzeum na Starym Zamku możemy również zapoznać się z przyrodą i kultura Żywiecczyzny.
Pierwszy żywiecki park powstał w miejscu naturalnego lasu i jest niemym świadkiem historii regionu. Obecny kształt park zawdzięcza ostatnim właścicielom, rodzinie Habsburgów. W parku znajdują się urokliwe alejki oraz Mini ZOO „Stajnia Miejska. Na skraju parku i w sąsiedztwie zamku znajduje się postawiony przełomem XIX i XX wieku pałac. Budynek nie jest udostępniony do normalnego zwiedzania, lecz wspaniale uzupełnia krajobraz parku.
W kilkanaście minut jazdy, z Żywca dotrzesz na szlaki turystyczne Beskidu Makowskiego oraz Beskidu Małego. Z terenu miasta ruszają ścieżki spacerowe i szlaki turystyczne, którymi możesz wytyczyć widokową pętlę lub dojść w zupełnie inne miejsce i wrócić komunikacją publiczną (pociąg, MZK, busy). W pół godziny beskidzkie drogi doprowadzą Cię w liczne zakamarki Beskidu Śląskiego oraz Beskidu Żywieckiego. Bez problemu dotrzesz również na górskie szlaku Bielska-Białej czy Szczyrku. Czekają zatem na Ciebie niezliczone możliwość dojścia na najbardziej widokowe szczyty i odwiedzenia wielu beskidzkich schronisk górskich.
Turystyka pieszo-biegowa szlakiem schronisk górskich w Beskidach
Beskidy po polskiej i czeskiej stronie stanowią obszar o znacznym zagęszczeniu schronisk górskich. Zdarzają się sytuacje, kiedy schroniska są oddalone od siebie o kilkanaście lub kilkadziesiąt minut wędrówki. Nietrudno zatem wytyczyć swój własny szlak schronisk górskich.
Gdy dodamy do tego bardzo gęstą sieć szlaków turystycznych, ścieżek spacerowych oraz długodystansowych tras (np. The Loop), otrzymujemy bardzo dobrą infrastrukturę turystyczną dla turystów pieszych oraz biegaczy. Beskid Mały, Beskid Żywiecki, Beskid Śląski i Beskid Śląsko-Morawski stanowią tym samym mekkę dla wszystkich uwielbiających podróże od schroniska do schroniska.
Wokół Skrzycznego
Skrzyczne (1257 m n.p.m.) to najwyższa góra Beskidu Śląskiego, na którą dotrzemy pieszymi szlakami ze Szczyrku i Wisły oraz z terenu gmin Buczkowice i Lipowa. Skrzyczne samo w sobie oferuje wiele atrakcji. Na szczyt możemy wjechać dwuodcinkową koleją kanapową, a na szczycie nacieszyć oczy panoramą gór z platformy widokowej lub odpocząć w górskim schronisku PTTK. Dużo przyjemności dają również wycieczki objazdowe wokół Skrzycznego i trekkingi szlakami otaczającymi górę.
Chcąc zwiedzić atrakcje wokół Skrzycznego warto pomyśleć o zabytkach architektury sakralnej w Szczyrku, galeriach sztuki w tym mieście, a także Muzeum Górskim i kompleksie skoczni narciarskich „Skalite”. Z pewnością wiele przyjemności dostarczy nam także wędrówka szlakami na Malinowską Skałę lub Klimczok. Szukający mocniejszych wrażeń mogą zejść do Jaskini Malinowskiej lub skorzystać z rowerowych tras enduro na Małym Skrzycznem.
Czas spędzony wokół Skrzycznego to ciągła górska przygoda, ponieważ wszędzie otaczają nas beskidzkie lasy oraz wspaniałe górskie krajobrazy. Ze szczytu Skrzycznego można podziwiać Beskidy trzech państw: Polski, Czech i Słowacji. Ze szlaków na Skrzyczne oraz z jego okolicy pięknie prezentują się Tatry, a przy odrobinie szczęścia można dostrzec nawet Sudety Wschodnie na polsko-czeskim pograniczu.
Więcej na temat Skrzycznego dowiesz się tutaj: https://beskidy.travel/actively/2331/skrzyczne
Stok Szyndzielni
„Stok Szyndzielni” to nazwa rezerwatu przyrody chroniącego pierwotny dolnoreglowy las beskidzki nad urokliwą Doliną Wapienicy w Bielsku-Białej (tzw. Dolina Luizy). Jest to także geograficzne określenie dla terenów opadających od szczytu Szyndzielni (1028 m n.p.m.) ku chociażby terenom miasta Bielska-Białej. Ciekawym zbiegiem okoliczności, to właśnie na tym obszarze skupiła się górska oferta turystyczna miasta.
Na bielsko-bialskich stokach Szyndzielni znajdziemy liczne atrakcje turystyczne o charakterze masowym, a także dla bardziej kameralnego turysty. Gondolowa Kolej Linowa „Szyndzielnia” wywozi turystów pieszych, rowerzystów oraz skitourowców niemal na sam szczyt góry. Tutaj, w sąsiedztwie Płyty Kamienickiej, znajduje się gastronomia przy górnej stacji kolejki oraz zabytkowe górskie Schronisko PTTK „Szyndzielnia”. Możemy dalej wędrować górskimi szlakami lub skorzystać z rowerowych ścieżek Enduro Trails. Znajdziemy w tym miejscu również wieżę widokową ZIAD Tower, z której tarasu zobaczymy polsko-czeskie pogranicze, Wyżynę Śląską, Pogórze Cieszyńskie, polskie i czeskie Beskidy, Kotlinę Żywiecką, a nawet Tatry leżące na polsko-słowackim pograniczu. Schodząc stokami Szyndzielni ku dolinom, warto zatrzymać się na Dębowcu lub obok Jeziora Wielka Łąka spiętrzonego zaporą im. Ignacego Mościckiego.
Więcej praktycznych informacji na temat Szyndzielni otrzymasz po przejściu w ten link https://beskidy.travel/nature/1019422/szyndzielnia .
Projekt pt. „Pogranicze Śląsko – Morawskie / Slezsko – Moravské pohraničí” współfinansowany jest przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu INTERREG V-A Republika Czeska-Polska 2014-2020 oraz z budżetu państwa Rzeczypospolitej Polskiej.
